Tlenek azotu (NOx)
Tlenek azotu (NOx) to zbiorcza nazwa związków gazowych, z których najważniejsze to tlenek azotu (NO) i dwutlenek azotu (NO2). Tlenki azotu wraz z węglowodorami są odpowiedzialne za powstawanie ozonu. Przyczyniają się one również do powstawania cząstek stałych.
Tlenki azotu powstają podczas spalania węgla, ropy, gazu, drewna i odpadów. Oznacza to, że wszędzie tam, gdzie paliwa kopalne są wykorzystywane do wytwarzania energii do napędu lub ogrzewania, powstają duże ilości tlenków azotu, które są uwalniane do powietrza. W miastach jednak to pojazdy są odpowiedzialne za około połowę do dwóch trzecich zanieczyszczeń. Z tego 80 procent pochodzi z silników wysokoprężnych. Obejmuje to również silniki wysokoprężne ze statków. W miastach portowych, takich jak Hamburg, port jest odpowiedzialny za około jedną trzecią emisji tlenku azotu.
Azot szkodzi ludziom, zwłaszcza drogom oddechowym, ale także roślinom, takim jak drzewa uliczne, ponieważ przedwcześnie się starzeją, a ich liście żółkną, przez co gorzej funkcjonują jako filtry powietrza. Tlenek azotu przedostaje się również do gleby, która może być nadmiernie nawożona i zakwaszona.
Ponieważ problem ten znany jest od dawna, od lat podejmowane są próby ograniczenia ilości tego zanieczyszczenia. Z powodzeniem: w latach 1990-2015 emisja tlenków azotu w całej Europie została zredukowana o 56 procent.
W Europie obowiązuje dopuszczalna wartość dwutlenku azotu wynosząca 40 mikrogramów na metr sześcienny powietrza jako średnia roczna. WHO opowiada się za obniżeniem tej wartości do zaledwie 10 mikrogramów. Jeśli UE przyjmie to rozwiązanie, to tylko kwestią czasu jest wprowadzenie kolejnych zakazów jazdy z silnikiem diesla w wielu europejskich miastach.