Bulgarije's eerste milieuzone
De Bulgaarse regering verklaart de oorlog aan de luchtvervuiling in de hoofdstad. De komende jaren wordt ongeveer een miljard euro geïnvesteerd in het verbeteren van de luchtkwaliteit. Een milieuzone die alleen voertuigen met Euro-norm 3 of beter toelaat, zou de eerste in het land zijn.
Met meer dan 660 voertuigen per 1.000 inwoners ligt Sofia ver boven het Europese gemiddelde. De luchtvervuiling is hoog en de meeste voertuigen zijn oud. Niet in de laatste plaats omdat de afgedankte voertuigen vanuit West-Europese landen worden verkocht aan de oostelijke staten. De kosten van de slechte lucht in de hoofdstad - overigens de vuilste stad van het land - bedragen 2.084 euro per hoofd van de bevolking.
Nu reageert de regering op de luchtvervuiling. Tussen 2021 en 2026 wordt in totaal 2 miljard Bulgaarse lev, of ongeveer 1 miljard euro, geïnvesteerd om de luchtvervuiling aan te pakken. Ongeveer 83% van dit budget is gereserveerd voor de transportsector. Er wordt onder andere de eerste milieuzone van het land ingevoerd. Deze zone moet de Euronormen 0, 1 en 2 verbieden. Voorlopig wordt de zone echter alleen geactiveerd op bepaalde dagen in de wintermaanden wanneer de luchtvervuiling hoog is. Daarnaast worden wijken met zeer vuile straten vaker schoongemaakt om stofwervelingen te verminderen en zo het gevaarlijke fijnstof in de stad tegen te gaan.
Na de oorspronkelijke plannen is het budget voor de transportsector nu uitgebreid met nog eens 250 miljoen euro. Hoe dit de luchtkwaliteit ten goede moet komen, wordt echter niet gespecificeerd. Critici zijn dan ook sceptisch. Andere maatregelen, zoals het vervangen van oude kolenkachels door elektrische kachels, zouden volgens hen goedkoper en effectiever zijn. In feite moeten verwarmingssystemen worden vernieuwd. Hiervoor is ook geld van de Europese Unie beschikbaar. Zoals hierboven beschreven is het budget voor de woningbouwsector echter veel kleiner dan voor de transportsector.
Zelfs als critici van de lage-emissiezone vinden dat het geld beter elders kan worden geïnvesteerd, hebben lage-emissiezones in andere landen duidelijk aangetoond dat ze de luchtvervuiling kunnen helpen verminderen. De regering in Sofia schrikt echter nog steeds terug voor een permanente lage-emissiezone. Ook de regels van de zone zijn aanvankelijk nog terughoudend. Langzaam kunnen de tijden en ook de regels echter worden aangescherpt en kunnen bijvoorbeeld ook voertuigen met Euronorm 3 worden verboden. Het begin is dus gemaakt. Op dagen dat de zone geactiveerd moet worden, komen er zogenaamde groene kaartjes die het reizen met het openbaar vervoer goedkoper maken. Dus naast het verbieden van oude voertuigen creëert de overheid ook alternatieven die het openbaar vervoer aantrekkelijker maken.
In Praag en Boedapest bestaat al een milieuzone. In andere Oost-Europese steden is het concept echter nog niet erg wijdverbreid. De lage-emissiezone in Sofia zou nu andere landen kunnen aansporen om rijverboden in te voeren. Op die manier kunnen steeds meer mensen in het oosten van het Europese continent profiteren van schone lucht.