Milieuzones als redders van mensenlevens
Ongeveer 400.000 mensen in Europa sterven elk jaar als gevolg van luchtvervuiling. Milieuzones helpen al om de lucht schoner te maken. Maar de grenswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie worden nog lang niet gehaald.
Vorig jaar voldeden veel Europese steden aan de EU-grenswaarden voor stikstofoxide en fijnstof. Deze zijn 40 microgram per kubieke meter (µg /m3) als jaargemiddelde voor stikstofoxide en 25 µg/m3 voor fijn stof van de categorie PM2,5, d.w.z. de kleinste zwevende deeltjes met een grootte tot 2,5 micrometer. Voor PM10, d.w.z. iets grotere fijne stofdeeltjes, is de grenswaarde 50 µg /m3. In Duitsland mag deze grenswaarde op maximaal 35 dagen per jaar worden overschreden.
Het naleven van de EU-grenswaarden heeft al veel levens gered. De milieuzones en rijverboden in Europa dragen hier aanzienlijk aan bij. Terwijl de aanbevolen grenswaarde van de WHO voor stikstofoxide overeenkomt met die van de EU, is de grenswaarde van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) voor PM2,5, die als schadelijk voor de gezondheid wordt beschouwd, aanzienlijk lager dan de grenswaarde die door de EU is vastgesteld. Volgens de WHO is PM2,5 al schadelijk bij een concentratie van tien µg/m3 als jaargemiddelde. De situatie is vergelijkbaar voor PM10. De WHO beschouwt een concentratie van 20 µg /m3 al als schadelijk. De EU-grenswaarden voor zwevende deeltjes zijn dus meer dan twee keer zo hoog.
Onderzoekers van het Institute for Global Health (ISGlobal) in Barcelona hebben in een studie de luchtkwaliteit in bijna duizend Europese steden onderzocht en berekend dat meer dan 50.000 sterfgevallen zouden kunnen worden voorkomen als de WHO-grenswaarden overal in Europa zouden worden nageleefd. Als de luchtkwaliteit net zo goed zou zijn als in de schoonste steden van Europa, bijvoorbeeld Bergamo in Italië of Umea in Zweden, zouden jaarlijks bijna 125.000 sterfgevallen kunnen worden voorkomen.
Hoewel lage-emissiezones en rijverboden veel mensen een doorn in het oog zijn, tonen deze cijfers aan dat lage-emissiezones en rijverboden goede dingen doen. Het zou alleen wenselijk zijn dat overheden minder vaak met een breekijzer regels proberen af te dwingen en in plaats daarvan meer alternatieven creëren en burgers meer ondersteunen in de mobiliteitstransitie.
Je kunt de milieuzones en rijverboden in Europa vinden in onze Green-Zones app en op green-zones.eu.