Tolheffing in steden en autovrije zones in heel Europa?!
Burgers staan vaak in de weg bij projecten voor minder auto's in stadscentra. Pas als de positieve effecten van zulke projecten duidelijk worden, veranderen de meningen. In veel Europese steden zijn bijvoorbeeld al stadstol en autovrije zones ingevoerd. Burgers zijn nu meer en meer overtuigd. In Duitsland is de politiek vaak te afwachtend.
De historische oude binnenstad van Halle moet meer ruimte krijgen voor voetgangers om te wandelen en te ontdekken. Om dit te bereiken zouden 500 parkeerplaatsen worden geschrapt. De burgers vochten terug in een referendum en stemden - zij het nipt - in meerderheid tegen. Hun angst was dat het stadscentrum zou uitsterven als er minder mensen zouden komen vanwege het gebrek aan parkeerplaatsen.
Deze angst voor verandering en het gebrek aan verbeelding voor wat een autovrij stadscentrum of een stadstol positief zou kunnen opleveren, betekent vaak het einde van dergelijke projecten. Als politici zulke projecten toch uitvoeren, neemt de acceptatie onder de burgers meestal toe zodra de positieve effecten duidelijk worden. Toen de congestieheffing in Stockholm werd ingevoerd, waren de meeste burgers er fel op tegen. Zodra de effecten van de maatregel op het leven in de stad zichtbaar werden, veranderde tweederde van de burgers van mening. Deze ontwikkeling kon ook worden waargenomen in Londen, Milaan en Madrid.
Bovendien gaan de kosten van stadstol meestal ten gunste van het openbaar vervoer of andere alternatieve diensten, zodat er een positieve feedbackloop ontstaat waarbij steeds meer mensen overstappen van de auto op andere opties. Op deze manier wordt de trend om de auto te laten staan steeds sterker.
In Parijs en Barcelona, waar radicale burgemeesters steeds meer zones autovrij verklaren, neemt de steun voor de maatregelen ook toe. Het leven in de steden wordt weer leefbaarder. Mensen ervaren dit aan den lijve en genieten van de rustigere, groenere en schonere stad.
In Duitsland daarentegen zijn veel projecten zoals Halle. De politiek is terughoudend. Veel burgerinitiatieven voor autovrije zones, zoals in Hamburg en Berlijn, worden niet gesteund door politici en worden zelfs "wereldvreemd" en "ver van het leven" genoemd. Terwijl het Ifo Instituut een wegenbelasting van 6 tot 10 euro gepast vindt om de kosten voor de maatschappij en het milieu te compenseren, ziet de ADAC de tol als sociaal onrechtvaardig, omdat mensen met lage inkomens benadeeld zouden worden. De meeste mensen met een laag inkomen hebben echter helemaal geen auto. Integendeel, zij zouden juist profiteren van de uitbreiding van het openbaar vervoer of andere alternatieven door de inkomsten van een congestieheffing.
Politici zouden daarom impopulaire maatregelen vaker moeten doorvoeren en burgers de kans geven om de positieve veranderingen zelf te ervaren. Stadstol, autovrije zones en strengere milieuzones zouden een manier zijn om Duitsland schoner en groener te maken en eindelijk echt de mobiliteitsomslag in Duitsland in te luiden. De lokale politici in München willen inderdaad een stadstol invoeren, maar of ze dat tegen de voorkeur van de burgers in zullen doen, valt nog te bezien.