Luxemburg: Mobiliteitsomslag zonder rijverbod
Het gratis openbaar vervoer en de uitbreiding van het lightrailsysteem maken het gebruik van het openbaar vervoer aantrekkelijker. Andere aanbiedingen helpen burgers om de auto te laten staan. Rijverboden zijn daarom niet nodig.
In veel Europese landen gebruiken overheden milieuzones en rijverboden om het verkeer terug te dringen en de mobiliteitsrevolutie te bevorderen. Subsidies voor e-auto's, zoals in Duitsland, stimuleren om af te zien van een verbrandingsmotor bij de aanschaf van een nieuwe auto, maar dit leidt vaak niet tot een daadwerkelijke vermindering van de overvolle wegen. In Luxemburg probeert de overheid alternatieven voor autorijden te bieden voor minder verkeer en schonere lucht.
Sinds 1 maart vorig jaar is het openbaar vervoer in Luxemburg gratis. Daarmee is het land het eerste in Europa dat een dergelijke dienst aanbiedt. De Luxemburgse minister voor Groene Mobiliteit François Bausch ziet deze stap als een aanpak om de manier van denken van de burgers te veranderen. Met een miljardeninvestering wil hij tegen 2025 tot 50% meer mensen aanmoedigen om het openbaar vervoer te gebruiken. In plaats van de snelweg uit te breiden, waarop mensen vaak in de file staan, vooral tijdens de spits, wil hij Luxemburg-stad in het noorden van het land met het economische centrum van Esch in het zuiden verbinden door een snelle lightrail. Op deze route moet ook een "snelfietspad" komen. Bovendien komt er op de snelweg een rijstrook voor snelbussen en carpoolers, een milieustrook.
Net als in andere steden, zoals Barcelona en Brussel, heeft de minister van Vervoer een nieuw Luxemburg voor ogen. Een Luxemburg met minder auto's en meer leven op straat. Maar de aanpak van de Luxemburgers is anders: in plaats van verboden zijn er stimulansen en echte alternatieven.
Zoals eerder gemeld is het openbaar vervoer meestal veel duurder dan de auto, waardoor veel burgers in andere landen afzien van bus of trein. Hoewel gratis openbaar vervoer het land Luxemburg tot 41 miljoen euro per jaar kost, verspillen maatregelen in bijvoorbeeld Duitsland vaak ook veel belastinggeld. Langdurige discussies en rechtszaken door de organisatie Deutsche Umwelthilfe (Duitse milieuhulp) leiden bijvoorbeeld tot milieustraten en rijverboden op diesel, die vervolgens zo snel mogelijk weer worden opgeheven of in ieder geval op het punt staan dat te worden.
Een proactief concept zoals in Luxemburg zou daarom ook het overwegen waard zijn voor andere steden en landen om burgers alternatieven te bieden in plaats van verboden op te leggen. Op deze manier kan de dreiging van rijverboden op diesel misschien ook worden voorkomen.