In de loop van talrijke uitlaattests werden defecten gevonden in de dieselpartikelfilters van veel voertuigen met inwendige verbranding. De Zwitserse automobielvereniging (AGVS) luidt de noodklok: een op de vijf dieselauto's zou de lucht meer kunnen vervuilen dan volgens de emissiegrenswaarden is toegestaan.
In het licht van het jarenlange emissieschandaal wordt nog steeds vaak vastgesteld dat dieselvoertuigen de toegestane emissielimieten overschrijden. Dieselauto's kunnen echter ook onder andere omstandigheden een verhoogde uitstoot vertonen buiten de bedoelde situatie. Technische mankementen kunnen bijvoorbeeld ook leiden tot onvoldoende of onjuiste emissiecontrole tijdens het rijden. Dit is precies waar Zwitserse automobilisten steeds vaker mee te maken krijgen. De Zwitserse automobielbond (AGVS) waarschuwt namelijk voor defecte roetfilters en de mogelijke overschrijding van de toegestane vervuilingswaarden die daarmee gepaard gaan.
Steeds meer auto's zakken voor de emissietest door kleine scheurtjes in het dieselpartikelfilter. Volgens schattingen van de AGVS heeft een op de vijf dieselauto's hiermee te maken. Aan de andere kant is het beeld dat de Zwitserse verkeersautoriteiten schetsen iets optimistischer. Als gevolg van hun emissietests zou ongeveer één op de tien voertuigen niet door de emissietest komen. Een zorgwekkend resultaat, dat zeker de vraag oproept hoeveel voertuigen - sommige zelfs onbewust van hun filterdefecten - meer bijdragen aan de luchtemissies dan verwacht en toegestaan. Het belangrijkste is dat, in vergelijking met de toegestane uitstoot van maximaal 250.000 deeltjes, de gekalibreerde meetinstrumenten een veel grotere vervuilende hoeveelheid van miljoenen deeltjes detecteerden. De autoriteiten van het land en de auto-industrie moeten daarom snel handelen als ze de vrijgekomen verontreinigende stoffen weer onder controle willen krijgen.
Het probleem van defecte filtersystemen kan echter niet zo gemakkelijk worden opgelost. Er komt bijvoorbeeld geen waarschuwing van de boordcomputer door indicatorlampjes - legt het verkeersbureau van het kanton St. Gallen uit - wanneer de prestaties van het uitlaatfilter afnemen of volledig uitvallen. Alleen de uitlaatgastest die begin dit jaar is ingevoerd, kan de toestand van de filtereenheid controleren en ervoor zorgen dat deze goed werkt. En zelfs als er in de werkplaats een defect wordt vastgesteld, is het vervangen van het onderdeel een langdurige en kostbare procedure. Schattingen lopen uiteen van 2.000 tot 4.000 euro per auto en lange wachttijden van ongeveer vijf maanden maken het leven van getroffen autobezitters ook moeilijk. Sommige fabrikanten verwachten zelfs dat het filteronderdeel niet eerder dan 2024 beschikbaar zal zijn.
Het is echter duidelijk dat dit niet onbelangrijke gevolgen heeft voor het milieu en natuurlijk voor de automobilisten. Voordat het roetfilter op de juiste manier is gerepareerd en onderhouden, mag er helemaal niet meer met de dieselauto worden gereden. Een onaangename beslissing voor burgers, maar niettemin noodzakelijk om een enorme toename van vervuilende stoffen te voorkomen. Hoewel er eigenlijk maar één milieuzone is in Zwitserland - namelijk de aan het weer gerelateerde luchtbeschermingszone die actief is in Genève - heeft de Alpenrepubliek uiteindelijk ook een verantwoordelijkheid om de luchtvervuiling terug te dringen en de luchtkwaliteit te beschermen. Zowel voor het milieu als voor de gezondheid van haar burgers.
Zullen de autoriteiten, gezien het grote aantal auto's dat mogelijk de emissiegrenswaarden overschrijdt, nu beslissen om het tempo van de controles op te voeren en de industrie dwingen om sneller reserveonderdelen te leveren? Kunnen er, althans tijdelijk, nieuwe lage-emissiezones worden ingevoerd waarin de meest vervuilende voertuigen niet mogen rondrijden? We kunnen de situatie in Zwitserland alleen maar met belangstelling volgen, want hetzelfde zou uiteindelijk in veel andere landen kunnen gebeuren.