De exploitant van de Amsterdamse luchthaven Schiphol deponeert waarschijnlijk al jaren vergiftigde grond in de omgeving. Verkeer, of het nu op de weg, in de lucht of in het water is, vergiftigt steeds meer ons milieu. Terwijl gewone consumenten gestraft worden door maatregelen als milieuzones, komen grote bedrijven er meestal mee weg.
Met meer dan 700 miljoen passagiers per jaar is Schiphol Airport in Amsterdam een van de grootste luchthavens van Europa. Jaarlijks mogen er tot 500.000 vliegtuigen landen. Naast de luchtvervuiling veroorzaakt ook het lawaai problemen voor de omwonenden. Nu is bekend geworden dat de vervuiling nog verder gaat. Jarenlang heeft de exploitant, Schiphol Group, grond in de buurt gestort die vervuild was met PFOS.
PFOS (perfluoroctaansulfonzuur) is een stof die wordt gebruikt in hydraulische vloeistoffen in de luchtvaart. De stof kan het immuunsysteem verzwakken, is schadelijk voor de lever en kan leiden tot een lager geboortegewicht bij pasgeborenen. De stof wordt er ook van verdacht kankerverwekkend te zijn. De stof is ook zeer persistent, waardoor ze nauwelijks wordt afgebroken in het milieu. De groep PFAS, waartoe PFOS behoort, wordt ook aangetroffen in bepaalde textielsoorten, coatings en cosmetica. De limiet waarbij de stoffen onschadelijk zijn, ligt op 3000 nanogram. Er is nu tot 28.000 nanogram gemeten in de bodem bij Schiphol. Dit overschrijdt de veilige limiet bijna 10 keer.
Inmiddels ligt er een luxe golfbaan op het vervuilde gebied. Of de Schiphol Group aansprakelijk wordt gesteld en de grond moet schoonmaken of vervangen is nog niet bekend.
Maar de zaak laat zien hoe massaal het vliegverkeer onze gezondheid beïnvloedt en is opnieuw een voorbeeld van hoe grote bedrijven vaak bijdragen aan milieuvervuiling en ermee wegkomen - in ieder geval voor lange tijd. Ondertussen lijden gewone burgers onder steeds strengere regels om vervuiling en klimaatverandering tegen te gaan. Een absurd voorbeeld: In Marseille werd in 2021 de permanent geldige milieuzone voor automobilisten gepland, terwijl door de Corona pandemie cruiseschepen maandenlang in de haven stonden en ongelofelijk veel uitstootten terwijl ze "stil lagen" en zo massaal bijdroegen aan de luchtvervuiling.
Vooral het luchtverkeer produceert enorme hoeveelheden ultrafijn stof. Deze deeltjes zijn minder dan 100 nanometer groot en kunnen daarom via de longen in de menselijke bloedsomloop terechtkomen. Van daaruit kunnen ze bijna alle organen bereiken en beschadigen. Luchtverkeer is de belangrijkste bron van ultrafijn stof omdat verbranding bij hoge temperaturen de enorm kleine deeltjes produceert. Op de luchthaven van Stuttgart toonden metingen in 2019 waarden tussen 250.000 en meer dan een miljoen deeltjes per kubieke centimeter. In andere gebieden liggen de waarden meestal tussen de 6.000 en 15.000 deeltjes per kubieke centimeter. Het zou daarom denkbaar zijn om ultrafijnstofzones te hebben die geactiveerd worden als de waarden te hoog zijn en dan zeker oudere vliegtuigen verbieden of het aantal toegestane vliegtuigen verminderen.
Het is dus duidelijk: we hebben eindige, strenge regels nodig voor grote bedrijven, vooral in de lucht- en scheepvaartsector, zodat individuele burgers niet de prijs hoeven te betalen. Of het nu gaat om milieuzones, rijverboden of vervuiling van lucht, grond en water. Maar helaas lijken politici dit niet te durven, omdat de grote bedrijven te veel invloed hebben en te veel geld zouden moeten inleveren.