DUH en BUND hebben gelijk gekregen: De Duitse regering moet onmiddellijk tegenmaatregelen nemen op het gebied van vervoer en gebouwen om de CO2-uitstoot in beide sectoren te verminderen. De regering heeft haar doelstellingen voor 2021 en 22 niet gehaald. Dreigen er nu meer milieuzones en verdere maatregelen om het vervoer drastisch te verminderen?
In zijn laatste uitspraak heeft het Oberverwaltungsgericht Berlijn-Brandenburg de Duitse regering opgedragen onmiddellijk programma's te starten voor meer klimaatbescherming in transport en gebouwen. Hiermee richt het hof zich op de sectoren waarin Duitsland de afgelopen jaren zijn klimaatdoelstellingen niet heeft gehaald. Het besluit volgt op een rechtszaak van de Duitse organisatie voor milieuhulp (DUH) en de milieuvereniging BUND.
Nadat de klimaatdoelstellingen niet waren gehaald, ondernam de regering geen actie om volgend jaar een betere balans te bereiken. In plaats daarvan was ze van plan om de wet zo aan te passen dat de verschillende sectoren niet langer individueel hun klimaatdoelen hoefden te halen, maar dat alleen de totale balans van de verschillende sectoren doorslaggevend zou zijn.
Deze beslissing toont de enorme onwetendheid van de regering over de relevantie van klimaatdoelstellingen. Met name in de transportsector kan een vermindering van de CO2-uitstoot worden bereikt met maatregelen die eenvoudig te implementeren zijn. In plaats van de beslissing van de Hoge Raad voor Bestuur te accepteren en actie te ondernemen, heeft de regering aangekondigd in beroep te gaan tegen de uitspraak. Ze verwijst naar een wetswijziging die de uitspraak ongeldig zou maken, omdat het falen van de individuele sectoren dan geen rol meer zou spelen.
De aanklagers, DUH en BUND, verwelkomen het vonnis en roepen op tot onmiddellijke actie door de federale overheid, bijvoorbeeld in de vorm van een snelheidslimiet. Hiermee benadrukken ze de noodzaak van concrete en implementeerbare maatregelen die een directe impact kunnen hebben op het emissieniveau.
Naast de snelheidsbeperking zouden ook meer milieu- en nulemissiezones een manier zijn om de koolstofvoetafdruk van de transportsector te verkleinen. Een andere optie zou zijn om de regels in de bestaande lage-emissiezones aan te scherpen. Vergeleken met veel andere landen zijn de regels in Duitsland vrij laks. Dieselvoertuigen met Euro-norm 4 zijn nog steeds toegestaan. Deze produceren niet alleen fijnstof en stikstofoxide, wat bijdraagt aan hoge niveaus van luchtvervuiling, maar ook broeikasgassen die schadelijk zijn voor het klimaat door het gebruik van fossiele brandstoffen.
Zero-emissiezones zouden een stap zijn naar een nog klimaatvriendelijkere toekomst. Andere landen in Europa nemen op dit gebied ook het voortouw. Zweden krijgt binnenkort Europa's eerste alomvattende zero-emissiezone in het centrum van Stockholm. Ook in Nederland zijn vanaf 2025 in sommige steden alleen nog bepaalde categorieën elektrische voertuigen toegestaan. Andere landen zoals het Verenigd Koninkrijk staan nog steeds verbrandingsmotoren toe, maar alleen met een betere Euronorm dan in Duitsland.
Eén ding is zeker, de recente uitspraak van de rechtbank is een wake-up call voor de Duitse regering om meer te doen voor klimaatbescherming. Zelfs als de regering een uitweg ziet door de wet aan te passen, kan ze niet ontsnappen aan de verplichting om meer te doen voor klimaatbescherming. De sectoren die de afgelopen jaren de klimaatdoelstellingen hebben gehaald en daarom de transport- en bouwsector konden compenseren, zullen dat de komende jaren waarschijnlijk niet meer kunnen. De energie- en industriële sectoren zijn op de lange baan geschoven, vooral door de politiek gespannen situatie in Oost-Europa en de energiecrisis. Het is daarom duidelijk dat er veel meer moet gebeuren en dat de Duitse regering haar verantwoordelijkheid moet nemen in plaats van workarounds te creëren. Klimaatverandering zal niet wachten!