Het is een onderwerp dat vaak wordt besproken, maar nooit echt wordt opgelost: Luchtvervuiling in metrostations. Is het schadelijk voor de gezondheid? Een recent onderzoek uitgevoerd in de Parijse metro door Ile-de-France Mobilités (IDFM) en Airparif heeft een gedetailleerd overzicht opgeleverd van de vervuiling in de metro en de Réseau Express Régional (RER) en drie stations geïdentificeerd met verontrustend hoge niveaus van vervuilende stoffen.
Fijnstof dat vrijkomt wanneer treinen remmen kan ademhalingsproblemen of ziekten veroorzaken, vooral bij gevoelige mensen. Dit onderzoek volgt op een onderzoek van het Openbaar Ministerie in Parijs naar RATP, de openbare vervoersmaatschappij in staatseigendom, die ervan wordt verdacht haar gebruikers in het ongewisse te laten over ongewoon hoge niveaus van fijnstof.
Het onderzoek, dat kan worden omschreven als een grootschalig onderzoek, werd uitgevoerd om betrouwbare gegevens te verkrijgen. De IDFM vroeg de RATP en de SNCF, de Franse nationale spoorwegmaatschappij, om een week lang 24 uur per dag metingen uit te voeren. Op sommige stations werden ook continue metingen uitgevoerd over de periode 2015-2022.
De resultaten zijn zorgwekkend: drie stations hebben een PM10-deeltjesconcentratie van meer dan 480 µg/m3. Dit overschrijdt de maximumwaarde die wordt aanbevolen door het Franse Nationale Agentschap voor Gezondheid en Veiligheid (ANSES) voor een uur blootstelling. Helaas zijn er nog geen gegevens beschikbaar voor de fijnere en schadelijkere PM2,5-deeltjes.
De stations Belleville, Jaurès en Oberkampf, allemaal gelegen in het oosten van Parijs, zijn het zwaarst getroffen. Van de andere geanalyseerde stations toonden 31 een PM10-deeltjesconcentratie tussen 140 en 480 µg/m3 en tien een "lagere waarde", d.w.z. minder dan 140 µg/m3. De huidige EU-grenswaarde voor PM10 is 40 µg/m3.
Deze resultaten roepen veel vragen op, vooral met betrekking tot de gevolgen voor de gezondheid van passagiers en werknemers. De RATP stelt dat de gegevens de werkelijke blootstelling van mensen niet nauwkeurig weergeven, aangezien niemand een heel uur op een perron doorbrengt.
In juni zal de IDFM een volledige kaart publiceren van de 397 metro- en RER-stations en -lijnen. Het zal interessant zijn om te zien of de concentratie deeltjes in de treinen daadwerkelijk lager is dan op de perrons, zoals IDFM-directeur Laurent Probst suggereerde.
Ondertussen heeft de IDFM de exploitanten RATP en SNCF gevraagd een actieplan op te stellen om de luchtkwaliteit in de meest vervuilde stations te verbeteren. Belleville en Jaurès krijgen dit jaar een nieuwe ventilator en in Oberkampf is al sinds eind 2023 een nieuwe ventilator in gebruik.
De IDFM dringt ook aan op de invoering van een systeem dat de deeltjesuitstoot vermindert wanneer treinen remmen. Alleen de nieuwste metrostellen uit de MP14-serie, die worden gebruikt op de lijnen 4, 11 en 14, hebben al een elektromagnetische rem die geen fijnstof uitstoot.
Het valt nog te bezien of deze maatregelen voldoende zullen zijn om de luchtkwaliteit in de Parijse metro te verbeteren. Het is duidelijk dat het probleem van luchtvervuiling serieus moet worden genomen om de gezondheid van miljoenen passagiers en werknemers te beschermen.