Luchtvervuiling is nog steeds een probleem in veel steden over de hele wereld en in heel Europa - met ongewenste gevolgen voor de gezondheid van de burgers en het milieu. Ook in Berlijn stijgt de luchtvervuiling en bereikt deze haar piekwaarden.
Slecht nieuws van het meetnetwerk voor luchtkwaliteit in de hoofdstad. De luchtkwaliteitsindex (LQI) - d.w.z. de waarde die de concentraties verontreinigende stoffen indeelt in verschillende risiconiveaus - ligt momenteel ver boven de gewenste drempelwaarde in Berlijn. De LQI lag de afgelopen weken gemiddeld tussen 80 en 100. Met zelfs nog hogere piekwaarden gisteren, die een zorgwekkende trend laten zien. In de Mathildenstraße in Berlijn-Oberschöneweide werd een LQI-waarde van 141 bereikt. Hoewel dit niet onder het hoogste niveau ligt, waar de LQI 500 is, is het nog steeds ver verwijderd van de waarden waaraan moet worden voldaan - die als veilig voor de gezondheid en het milieu worden beschouwd.
Dit komt omdat, vooral voor gevoelige en risicogroepen, de concentratie van fijn stof in de lucht en vervuiling in het algemeen een bijzonder schadelijk effect heeft op de longen en luchtwegen. Een wisselwerking die wordt bevestigd door sombere statistieken. Uit een recente studie blijkt dat in 2020 minstens 238.000 mensen vroegtijdig zullen sterven aan symptomen die te wijten zijn aan de gezondheidseffecten van lucht- en milieuvervuiling. Een kritieke situatie die volgens deskundigen in de nabije toekomst niet zal verbeteren, aangezien de huidige energiecrisis heeft geleid tot de terugkeer van houtvuren en andere alternatieve verwarmingsmethoden. Wat weer leidt tot een toename in de vorming van vervuilende stoffen.
Wat luchtvervuiling betreft, staan Berlijn en Duitsland natuurlijk niet op zichzelf. Ook in de rest van de Europese Unie en op andere continenten kampen steden en burgers met een slechte luchtkwaliteit. Het is waar dat de luchtkwaliteit in de EU is verbeterd. Dit is echter niet voldoende om consequent de ambitieuze doelstellingen van het Zero Pollution Action Plan te halen. Er moet nog veel gebeuren om mens en milieu te beschermen tegen slechte luchtkwaliteit.
De Europese Commissie wil onder andere de grenswaarden voor vervuilende stoffen verlagen op basis van de aanbevelingen van de Wereldgezondheidsorganisatie tegen 2030. De emissiereductiestrategie uit het "Fit-for-55"-actieplan en het in 2021 overeengekomen nulvervuilingsactieplan als onderdeel van de Green Deal moeten helpen om op koers te blijven. Volgens dit plan moet het aandeel van ecosystemen dat vervuild is met 25% worden verminderd ten opzichte van 2005. De hoeveelheid fijn stof moet in 2030 met meer dan 55 procent zijn afgenomen ten opzichte van 2005.
Verdere maatregelen die een merkbaarder effect kunnen hebben, zijn echter uiterst noodzakelijk. Als de EU haar ambitieuze inspanningen wil waarmaken, is de voor dit jaar geplande Euro7-emissienorm bijvoorbeeld slechts het topje van de ijsberg van wat er eigenlijk nodig is. Er moet intensiever worden opgetreden tegen schadelijke emissies op nationaal en internationaal niveau. Maar zoals de resultaten van de laatste Wereldklimaatconferentie laten zien, zijn Duitsland en veel andere landen het nog lang niet eens over maatregelen die afwijken van de kleinste gemene deler.