Niet alleen op de weg, maar ook in de lucht voldoet het verkeer steeds meer aan emissiebeperkende maatregelen. Schiphol presenteert haar strategie om het passagiersluchtverkeer naar een duurzamere toekomst te leiden. Met een verbod op nachtvluchten en het weren van privévliegtuigen wil Amsterdam Airport schoner worden.
Vaak wordt de ommekeer in het verkeer alleen begrepen in termen van vervuilende verbrandingsauto's en de vele actieve rijverboden om de uitstoot in het wegverkeer te verminderen. Maar ook het vliegverkeer draagt bij aan de uitstoot van vervuilende uitlaatgassen en wordt daarom steeds vaker het doelwit van milieubeschermende maatregelen. Dit is precies wat er gebeurt in Nederland, waar het vluchtschema van Schiphol er binnenkort wel eens anders uit zou kunnen zien dan nu.
Uiterlijk in 2025 wil de grote luchthaven van Amsterdam, vertrekpunt van talloze trans-Atlantische vluchten, nachtvluchten verbieden. Concreet betekent dit dat er tussen middernacht en 6 uur 's ochtends helemaal geen vluchten meer mogen opstijgen - en dat er voor 5 uur 's ochtends niet meer geland mag worden op Schiphol. Tegelijkertijd wordt ook het opstijgen en landen van privéjets verboden. Deze zijn de laatste tijd steeds vaker onderwerp van controverse. Met het verbieden van privévliegtuigen wil de Nederlandse luchthaven nu streng optreden tegen dit segment van de luchtvaart. Er komt dan een soort milieuzone voor vliegtuigen op Amsterdam Airport om de eerste concrete stappen te zetten tegen de negatieve milieueffecten die de luchtvaartsector met zich meebrengt. Ook worden in de toekomst geleidelijk geluidsgerelateerde vliegverboden ingevoerd om het verkeer van de meest lawaaiige vliegtuigen - zoals de Boeing 747 - te beperken. Het langetermijndoel van de maatregel - zo laat de luchthaven weten - blijft het creëren van een "stillere, schonere en betere luchtvaart".
Een project dat zeker goed is voor het milieu en voor iedereen die in de buurt van de grote luchthaven woont. Omwonenden en milieugroeperingen, zoals Greenpeace, hebben al positief gereageerd op de aankondiging. Dit geldt echter niet voor andere belanghebbenden die zich door het initiatief beperkt voelen in hun activiteiten. Luchtvaartmaatschappijen en touroperators zijn bijvoorbeeld bijzonder kritisch over het initiatief. Een van hen is de op Schiphol gevestigde luchtvaartmaatschappij KLM. De nationale luchtvaartmaatschappij van Nederland is vooral verbaasd over het besluit van de luchthaven. In de strijd tegen milieubelastende uitstoot had KLM "liever een gezamenlijke aanpak van de luchtvaartsector" gezien. Het zou mogelijk zijn geweest om "de CO2-uitstoot en geluidsoverlast op grotere schaal te verminderen" door de hele luchtvaartsector te hervormen - en niet slechts één luchthaven. Aangezien de voordelen voor klimaatbescherming - volgens critici - wel eens niet in verhouding zouden kunnen staan tot de nadelen voor de winstgevendheid van Schiphol en de luchtvaartmaatschappijen die er op deze manier opereren.
Volgens de luchthaven zou het verbod op nachtvluchten alleen al ongeveer 10.000 vliegtuigen per jaar kunnen treffen. De luchthaven en de overheid houden echter vast aan hun besluit - gemotiveerd door de noodzaak om de klimaatdoelstellingen te halen die ze hebben vastgesteld. Vanwege geluidsoverlast en vervuiling moet Schiphol het aantal vluchten volgend jaar terugbrengen van maximaal 500.000 naar 440.000 per jaar. Vanaf november 2023 geldt een eerste limiet van 460.000 vluchten. Tot slot zullen de regels in de al bestaande lage-emissiezones in het wegverkeer de komende jaren ook steeds strenger worden en worden omgevormd tot zero-emissiezones. Waarom zou het vliegverkeer hier niet ook een bijdrage aan leveren? KLM en vier andere luchtvaartmaatschappijen hebben hier nu een rechtszaak tegen aangespannen. Hoe de rechtszaak uiteindelijk zal aflopen en welke veranderingen er daadwerkelijk zullen komen voor de luchtvaartsector in Nederland, valt nog te bezien. Het is echter nog niet uitgesloten dat andere luchthavens het voorbeeld van Amsterdam zullen volgen.